"Yurttaşlar orman yangınlarına karşı eğitilmeli”

ASYA YAŞARİKİZ / YENİ HABER – Türkiye son günlerde ard arda gelen yangınlarla felaketi yaşıyor. Kamuoyu vicdanını yaralayan yangınlar ile tartışmalar sürerken, yurttaşlar yangın bölgelerine destek kampanyaları düzenliyor.

Peki ormanlar neden yanıyor? Konu hakkında birçok iddia ortaya atılırken uzmanlarca orman yangınlarının yüzde 89’unun insan kaynaklı olduğu belirtiliyor. Anız, sigara, piknik, enerji tesisleri, piknik ihmal-kaza yangınların nedenleri arasında sayılırken son 10 yılda nedeni bilinmeyen yangın sayıları artıyor.

TMMOB İzmir Orman Mühendisleri Oda Başkanı Sabahattin Bilge ile orman yangınlarını konuştuk.

RİSK ARTTIRAN FAKTÖRLER

Orman yangınına sebep olan riskleri anlatan Bilge, bu sebepler arasında orman ağaç türlerinin etkili olduğunu söylüyor. Kızılçam ormanlarında yangınların daha fazla görüldüğünü söyleyen Bilge, “İbreli ormanlarda yangın daha fazla görülüyor, yapraklı ormanlarda ise daha az görülüyor. Ama her yere yapraklı orman yapmak mümkün değildir.” diyor.

İklim tipinin yangınlarda etkili olduğunu ifade eden Bilge, Akdeniz iklim tipinin orman yangını riskini arttıran faktörler arasında sayarak, ormanların bakımının da yangınlarla ilgisini “Temiz bir ormanda yangının ilerlemesi daha zor olur.” ifadesi ile açıklıyor.

İKLİM KRİZİ ETKİSİ

Sıcaklığın artıp rutubetin düşmesinin de yangının yayılması ve çıkmasında etkili olduğunu belirten Bilge, yangınlardaki iklim krizi etkisini ise şu sözlerle ortaya koyuyor; “Dünyada küresel iklim krizinin baş göstermesiyle yangınların sayıları arttı. Artan sıcaklıklarla tutuşma oranları kolaylaştı. Maksimum sıcaklıklar ve düşük hava rutubeti orman yangınlarını arttıran ve sayılarını fazlalaştıran faktörlerden birisi. Dünyada görülen birçok yangın da iklim krizi ile ilgili.”

Yangına erken müdahalenin çok önemli olduğunu da hatırlatan Bilge, geç kalınan her müdahalede kar topu etkisi olduğunu “Yangın geometrik diziyle ölçülebilen bir miktarda büyüyerek artar. Yani 10 dakika içerisinde müdahale edeceğiniz yangında 1 arazöz işe yararken yangına 20 dakikada sonra giderseniz 5 arazözle gitmeniz gerekir. Burada zaman katlamalı bir şekilde devam eder. Bu bakımdan erken müdahale şart.” ifadeleri ile anlatıyor.

EĞİTİM ÖNEMLİ

Peki yangınların önüne nasıl geçilir? Bu konuda yurttaşların ve yangın müdahale personellerinin eğitiminin çok önemli olduğunu söyleyen Bilge, araç eksikliklerinin tamamlanmasından fiziki bakıma kadar birçok tedbir alınabileceğini sözlerine ekliyor. Tüm bunların yangın sezonundan önce halledilmesinin çok önemli olduğunu ifade eden Bilge “Son yıllarda vatandaşın eğitimleri çok büyük önem kazanmaya başladı çünkü küresel iklim krizi ile ilgili de yangın çıkma olasılığı arttığı için vatandaşın daha dikkatli olması gerekiyor. Bu bakımdan eğitimler çok önemli. Orman Genel Müdürlüğü çeşitli eğitimler veriyor, ayrıca duyarlı sivil toplum örgütleri de buna destek olmalı.”

EN RİSKLİ AYLAR

Bilge son olarak, yangınların en çok görüldüğü dönemde olduğumuza dikkat çekerek “Yangınlar Mayıs ayında başlar Ekim sonu biter. Ama bazen kurak geçen zamanlarda Nisan’da da Kasım’da da yangın oluyor. Fakat en tehlikeli dönem Haziran ile Eylül sonuna kadar olan dönem çok hassas bir dönemdir.” diyor.