"Yarımada Projesi İzmir’in Kanal İstanbul’udur”

ASYA YAŞARİKİZ / YENİ HABER – Son yıllarda İzmir’de tartışmalara konu olan Yarımada için düzenlenen Yarımada’ya Sahip Çık Çalıştayı bugün sabah saatlerinde başladı. Son yıllarda ranta dayalı ekonomi politikalarının İzmir’e yansıması ve buna karşı bir çözüm üretmek için gerçekleşen çalıştayın açılış konuşmasını TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu (İKK) Sekreteri Aykut Akdemir yaptı. Akdemir, geçmişte İzmir’in karşılaştığı Körfez Geçiş Projesi’ni hatırlatarak Yarımada için de aynı mücadelenin verilmesi gerektiğinin altını çizdi. Yüzde doksanı kamuya ait olan Yarımada arazilerinin turizm bölgesi ilan edilerek ranta açılacağını söyleyen Taşdemir şöyle konuştu; “Yarımada, antik çağdan bu yana gelen tarihi bir birikime sahip. İzmir Barosu, İzmir Tabip Odası, Çeşme Çevre Platformu ve EGEÇEP olarak AKP’nin bu değerli alanı turizm bölgesi ilan etmesine karşı dava açtık. Geçmişteki sömürgecilik anlayışının bugünkü adı ekolojik yıkımdır. Çalıştayın sonuç bildirgesi, yerel yöneticilerin yol haritası olmalı. Bu proje İzmir’in Kanal İstanbul Projesi’dir.”

‘ÇILGIN PROJE’ TEPKİSİ 

Çalıştaya online olarak katılan ekonomist Emin Çapa, AKP projelerinin Türkiye ekonomisini olumsuz etkilediğine dikkat çektiği konuşmasında, inşaata dayalı ekonomilerin dünyada sürdürülemediğine işaret etti. Çapa, “Şehir Hastaneleri projelerinin 2021 bütçesi 16 milyar 348 milyon TL. Hastaneler bittiğinde 25 yıllık maliyetin 142 milyar olması gerekiyor. Şehir hastanelerine 25 yılda ödeyecekleri parayla 800 hastane yapılır. Çılgın projelerle bir yere gidemeyiz. Çılgın projeler Türkiye’yi ekolojik yıkıma götürür ve geleceğinizi rehin alır” ifadeleriyle tepkisini dile getirdi. 

2017 yılında Barış İmzacısı olduğu için KHK ile ihraç edilen Sosyal Psikolog Prof. Dr. Melek Göregenli, ekoloji ve çevre sorunlarında somut politikalar üretilmesi gerektiğini yoksa sonuç alınmasının mümkün olmadığını söylerek sözlerine başladı. Çevre sorunları olarak ortaya çıkan sonuçların nedenlerinin iktidar politikaları sonucu olduğunu belirten Göregenli, “Çevre meselesi soyut, bugüne ait olmayan, geleceğe aktarmamız gereken romantik bir mesele değil; çok somut, yerel bir meseledir. Çevre meselesi sınıfsal bir meseledir. Çevre meselesi bir adalet meselesidir” diye konuştu. 

Çevre adaleti kavramına da değinen Göregenli, çevre ile ilgili kararlarda tüm tarafların katılımının sağlanmasının önemine değinerek şöyle konuştu; “Ekonomik büyüme stratejisi denen şey, insanlığın ortak sahip olduğu kaynakların sınırsız olduğu mitine dayanır. Ekonomik büyümeden anlaşılan sömürgecilik anlayışıdır. Merkezi iktidarın yerel politikalarından olan Kanal İstanbul ya da Yarımada Projesi gibi projeler, aynı ölçüde sömürgeci politikalardır. Merkezi iktidar yerelin çıkarını gözekmeksizin çevresel adaletsizliğe dayalı planlarla kısa dönemli kar elde etmesi Avrupa’nın bizim ülkemize çöp dökmesi gibi sömürgeci politikasıdır. Kent içindeki soylulaştırma politikaları da sömürgeci anlayışıdır. Sömürgeciliğin doğasında hiç doğrudan ilişkisi olmayan bir takım kaynaklardan çıkar sağlamak vardır.”

“UMUTSUZ OLMAMALIYIZ”

Eski Turizm Bakanı Bahattin Yücel ise turizmin bir kalkınma modeli olmadığına vurgu yaptığı konuşmasında, asıl konunun imar yoluyla rant elde etmek olduğuna dikkat çekerek “Çeşme’ye bu anlamda bakmak gerekiyor. Çeşme’yi simgeleştirip mücadele alanı yaratarak karşı çıkmalıyız. Buradan ekolojik yarar değil inşaat rant alanı yaratmak istiyorlar. AKPliler doğarken kulaklarına ‘inşaat ya resulallah’ dendi sanırım çünkü inşaattan başka bir şey bilmiyorlar. Eğitime verdikleri zarar biraz zaman alır ama geriye kalanı yerine koymak çok zor değil. Umutsuz olmamalıyız.” ifadelerini kullandı.

Cumhuriyet Halk Partisi Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal da meselenin bugüne dair gerçekleştirilecek bir mücadele olduğuna vurgu yaparak, iktidarın İzmir’de ranta dayalı projeler ürettiğini fakat bu projelere karşı birlikte mücadele edilmesi gerektiğini vurguladı. 

SANATÇILAR DESTEK VERDİ

Çalıştayın ilk oturumunda, şair Ataol Behramoğlu, Haydar Ergülen, CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu, oyuncu Altan Gördüm, Berna Laçin, Orhan Alkaya ve Rize Fındıklı Belediye Başkanı Ercüment Çervatoğlu çalıştaya destek mesajlarını gönderdi.

TMMOB BİLEŞENLERİNDEN ELEŞTİRİ

Çalıştayın öğleden sonraki oturumunda TMMOB Bileşenleri projenin Yarımada’da yaratacağı etkileri ortaya koyduğu sunumlar yaptı.

İzmir Mimarlar  Odası Yönetim Kurulu Başkanı İlker Kahraman, sözlerine 2020’de alınan acele kamulaştırma kararı ile 30 bin hektarlık alanın 16624 hektarlık kısmının turizm bölgesi ilan edilmesinin büyük bir sorun olduğuna dikkat çekerek “Üst ölçekli stratejilerle uyum yakalansaydı, mekansal değişim kıyı art alan ilişkileri gözeten bir çerçeve oluşturulsaydı, doğal ekosistem önemsenseydi, bölgesel miras korunsaydı, sosyal entelektüel sermaye fırsat sunulsaydı, her kesimin karar verme süreçlerine dahil edilseydi bu projeye evet derdik” şeklinde konuşarak projeye karşı çıktıklarını dile getirdi.

İzmir Peyzaj Mimarlar Odası Yönetim Kurulu Başkanı Elvin Sönmez Güler ise Yarımada’nın endemik bitkiler için çok özel bir alan olduğunun ve bu yüzden alanın önemle korunması gerektiğinin altını çizdi. Yarımadanın İzmir için önemli bir yaşam rezervi olduğunun altını çizen Güler, bu büyüklükteki bir alanın turizm bölgesi olarak ilan edilmesini eleştirerek “Burası doğa turizmi, agro turizm, kültür turizmi, spor turizmi yaratılarak geliştirilebilir. İnsanlar günü birlik rekreasyon alanlarını burada karşılıyor. Bunlar İzmir’in geleneğidir ve her kesimden insan buraya geliyor.  Öngörülen proje, yöre halkının yaşam kültürünü olumsuz etkileyecektir” ifadeleri ile sözlerini sonlandırdı.

İzmir Çevre Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Helil İnay Kınay da, Yarımada’nın ekolojik, tarımsal, orman alanlarına sahip olduğunu, İzmir’i besleyen kültürel alanları olduğunu ve korunması gerektiğini söyledi. Alanın çok özel bir dengesi olduğunu sözlerine ekleyen Kıray “Bu denge kara ve deniz ekolojik sistemini dengeliyor. Projede 100 bin istihdamdan bahsediliyor. Gelecek turist sayısını düşünürsek Çeşme’nin kaldıramadığı yaz nüfusu kadar bir nüfus söz konusu. Bu nüfus nerede kalacak, suyunu nereden temin edecek, atık suyu nasıl yönetilecek, çöpünü nereden çözecek?” ifadeleri ile projeye tepkisini dile getirdi.

TMMOB eski sözcüsü Melih Yalçın ise İzmirlilere seslenerek “Bu kararın uygulanmaması için elimizden ne gelirse yapacağız. Kentte yaşayan herkesin bu rant projesine, İzmir’in tüm güzel yaşam alanlarını paraya çeviren bu rant projesine karşı çıkmaya çağırıyoruz.” dedi.

CANGI, İZMİRLİLERE SESLENDİ

Ekolojist avukat Arif Ali Cangı da çalıştayda konuşarak projeye açılan dava hakkında bilgi verdi. Davanın Danıştay 6. İdare Mahkemesinde olduğunu hatırlatan Cangı, bu soruna İzmirlilerin sahip çıkarak çözüm olabileceğine dikkat çekti. Cangı şöyle konuştu; “Biz bu projeyi birlikte sahiplenerek iptal ettirebiliriz. Yarımada bu proje ile halka kapatılıyor. O bölge başka bir ülke olacak. Bu altyapı üzerine yapılacak hiçbir proje kamunun, doğanın yararına olamaz. Yarımada’nın doğasını bozmayacak yeni bir turizm anlayışına ihtiyacımız var. İklim krizi artık her şeyi ve herkesi tehdit ediyor. Seferihisar’da tsunami, Alaçatı’da hortum oldu. Doğanın gerçekliği karşısında bölgede yaşamın korunması için buna karşıyız. Alanda yapılacak bilirkişi keşfinde hepimiz akın akın orada olmalıyız.”