06 Aralık 2024, Cuma Yeni Haber
Haber Girişi : 23.09.2024

Münhasırlık Anlaşmalarında Rekabet Sorunları ve Bahis Şirketleri

Geçtiğimiz günlerde sanal bahis şirketlerine yönelik incelemeler sonucu Nesine isimli online bahis platformuna Rekabet Kurulu , 4054 No’lu Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'u ihlal ettiği nedeniyle 77,7 milyon lira para cezası verdi. Ayrıca, bu şirketin spor kulüpleriyle forma üzerinde bulunan alanlar hariç olmak üzere, reklam, tanıtım ve sponsorluğa yönelik akdedilmiş olan ve yürürlükte bulunan sözleşmelerde doğrudan veya dolaylı olarak münhası

Geçtiğimiz günlerde sanal bahis şirketlerine yönelik incelemeler sonucu Nesine isimli online bahis platformuna Rekabet Kurulu , 4054 No’lu Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’u ihlal ettiği nedeniyle 77,7 milyon lira para cezası verdi. Ayrıca, bu şirketin spor kulüpleriyle forma üzerinde bulunan alanlar hariç olmak üzere, reklam, tanıtım ve sponsorluğa yönelik akdedilmiş olan ve yürürlükte bulunan sözleşmelerde doğrudan veya dolaylı olarak münhasırlığa yol açabilecek bütün hükümlerin kaldırılmasına hükmetti.

Münhasırlık anlaşmaları, Rekabet Kurumu tarafından "sağlayıcılar tarafından alıcılara getirilen ve sözleşme konusu mal veya hizmetlerle rekabet eden mal veya hizmetleri üretmesini, satın almasını, satmasını ya da yeniden satmasını engelleyen yükümlülükler” olarak tanımlanmaktadır. Yani, esas olarak burada "rekabet etmeme koşulu” vardır. Münhasırlık, Türk Ticaret Kanunu md. 104 tarafından yasal zemine bağlanmıştır ve meşrudur. Yani bir "toptancı”, bayisine veya acentesine, aynı iş dalında başka bir firmanın ürünlerini satmama şartı getirmekte veya bu hakkı bayiye vermekte serbesttir.

Bu tür münhasırlık anlaşmalarının pek çok iktisadi rasyoneli bulunmaktadır ve toplumsal refah açısından da pozitif olabilir. Ancak Rekabet Hukuku kapsamında bu tür münhasırlık anlaşmalarının doğuracağı şartlar dikkatlice incelenmelidir. 4054 No’lu Kanun’un 4. Maddesi rekabeti önleyici anlaşmaları; 6. Maddesi ise hakim durumu kötüye kullanma sonucunu doğuracak sözleşmeler yasaklanmıştır. Ülkemizde spor alanlarında bahisler Kanun ile Spor Toto şirketine verilmiştir. Spor Toto ise yine Kanun ile internet üzerindeki sanal bahis şirketlerine bayilikler satarak satışlarını artırmayı hedeflemektedir. Bu sanal bahis siteleri iarasında se Nesine’nin yanı sıra Misli, Bilyoner, Tuttur, Oley ve Birebin şirketleri vardır. Bu şirketler doğal olarak bu piyasada yer almak için hem bayilik hem de diğer türlü yatırımlarda bulunmuştur. Piyasanın diğer bir özelliği ise fiyat rekabetinin olmamasıdır. Bahis oynanacak maçlar ve bahis oranları merkezi olarak tek elden belirlenmektedir. Bu durumda marka bilinilirliği, güven ve sitelere erişim kolaylığı en önemli rekabet faktörleri olmaktadır. Şüphesiz bunun için de reklam ve sponsorluklar çok önemli hale gelmektedir.

Nesine platformu bu piyasanın yaklaşık %70’ine hakim duruma gelmiştir ve piyasanın en önemli oyuncusudur. Bu gücünü rakiplerini dışlayıcı şekilde kullandığında hakim gücünü kötüye kullanma söz konusu olur. Nesine ise, çok taraftarlı çok sayıda kulüp ile Galatasaray, Fenerbahçe, beşiktaş dahil forma, saha reklamı, sosyal medya reklamları, pano reklamı, basın odası reklamı, LED reklamları gibi bir çok alanda sözleşme imzalarken münhasırlık şartı da koymuştur. Bazı reklam alanlarında mesela forma gibi, doğal olarak farklı reklamlar veya rakipler bir arada yer almayabilir. Ancak diğer pek çok mecranın rakiplere kapatılmasının tek amacı bu rakiplerin rekabet edebilmelerini güçleştirmektir.

Buna ilave olarak Maçkolik ile Nesine arasındaki münhasırlık anlaşması da oldukça dikkat çekicidir. Bütün futbolseverler maç skorlarını takip etmek için Maçkolik’in önemini bilirler. Bu platformun sadece Nesine’ye canlı iddialarda link vermesi ve diğer firmaların reklamlarını dahi almaması rekabet süreci için oldukça vahimdir. Sanal bahis sitelerinin en önemli rekabet gücü olan görünülürlüğün bu derece tek taraflı olarak kısıtlanması rekabet için oldukça bozucu unsurlar getirmektedir.

Sonuç olarak Rekabet Kurulu yerinde bir kararla bu tip münhasırlık anlaşmalarını cezalandırmıştır.Yapılan bu tür uygulamalar, pazarın tamamının ya da önemli bir kısmının rakiplere kapanması ve rakiplerin ilgili pazarın önemli bir bölümünden dışlanması sonucunu doğurmaktadır.

Yorum